YÜZ FELCİ VE TEDAVİSİ

Yüz felci hem fonksiyonel hemde estetik bir sorundur. Kişi gözünü kapatamaz, ağız köşesi aşağıya kayar, çiğneme hareketini tam yapamaz, yüzün felçli olan kısmında yüz çizgileri kaybolur, yanak dokusu aşağı sarkar. En kötü yanı mimiklerinizin kaybolmasıdır. Karşımızdaki ile en etkili haberleşme yollarından biri olan mimiklerin kaybı oldukça fazla sıkıntı yaratır. Kişi sevincini, kızgınlığını ifade edemez.

Yüz felcinin düzeltilmesi erken ve geç dönemde farklılıklar gösterir. Ayrıca bazı yöntemler dinamik (felcin düzeltildiği bölge yeniden hareket kabiliyeti kazanır), bazı yöntemler ise statikdir (ameliyat edilen bölge hareket kazanmaz, sadece felcin sebep olduğu duruş bozukluğu giderilir).

1821 yılında Charles Bell, yüzdeki mimiklerden yüz sinirlerinin sorumlu olduğunu bulduğunda yüz felci ile ilgili çalışmalar başlamış oldu. Drobnick 1879 yılında ilk kez bir yüz sinirini onardı. Bu çalışmalar günümüze kadar geldi ve halen devam etmektedir. Yüz felci, yüzdeki mimikleri oluşturan çok sayıda kası etkilediğinden günümüzde halen ideal bir tedavisi yoktur.

Tedavide amacımız felçden etkilenen tüm kaslara fonksiyon kazandırmak değil yüzde kayba uğramış belli başlı hareketleri kazandırmaktır.

Yüz felci tam yada kısmi olabilir. Sinirlerin yaralandığı bölgeye göre tükrük salgısında, gözyaşı salgısında ve tat almada farklılıklar oluşabilir.

Yüz felcinin sebepleri çok farklı şeyler olabilir. Örneğin bazı viral enfeksiyonlar (Ramsay-Hunt sendromu), kulak-önü, yanak bölgesindeki kesiler, soğuk ve rüzgara maruz kalma, bazı kafa içi tümörler (beyin tümörleri), orta kulak iltihabı, dış kulak yolu iltihabı, mastoidit, polimiyelit, lepra, influenza, sifilis, tüberküloz, botulinum toksin zehirlenmesi, AIDS, doğum sırasındaki travma, kafa tabanı kırıkları, beyin kanaması, yüze alınan künt darbeler, ani basınç değişiklikleri, operküler sendrom, hipertroidi, gebelik, akut porfiri, Miller-Gubler sendromu, şeker hastalığı, hipertansiyon, bazı vitamin (vitamin-A gibi) eksiklikleri, parotis tümörleri, bazı zehirlenmeler, multipl skleroz yüz felcine yolaçabilir.

Felç 3 aşamada değerlendirilir. Öncelikle yüzün hangi tarafının etkilendiği tespit edilir sonra felcin sebebi araştırılır. Sebep tespit edildikten sonra klinik muayeneye sıra gelir. Klinik muayenede hastanın alnını kırıştırması, gözlerini açıp sıkıca kapatması, dişler kapalı iken dudaklarını açıp dişlerini göstermesi, ıslık çalması istenir. Mimik hareketlerindeki kayıplara göre yüz felci değerlendirilir.

Yüz felcinin değerlendirilmesinde kullanılan sistemlerden biri House-Brackmann derecelendirmesidir:

DERECE ÖZELLİK

I. Normal Tüm bölgelerde normal fonksiyon

II. Hafif fonksiyon kaybı Genel görünüş:
Yakından incelemede mimik hareketlerinde hafif zayıflama görülür.
Hafifçe sinkinezis olabilir.
İstirahat pozisyonunda yüz simetrisi ve kasların tonusu normaldir.
Hareket:

Alın - Orta-iyi fonksiyon.
Gözler - Az bir çaba ile gözler tam kapanır.
Ağız - Hafif asimetri bulunur.

III. Orta derecede fonksiyon kaybı Genel görünüş
Yüzün her iki tarafı arasında asimetri vardır fakat bu görünüşü fazla bozmaz.
Belirgin fakat çok ciddi olmayan sinkinezis, kontraktür (çekilme) yada yüzün bir yarısında spazm vardır.
İstirahat pozisyonunda yüz simetrisi ve kasların tonusu normaldir.
Hareket

Alın - Hafif, orta hareket vardır.
Gözler - Gözler efor sarfedilerek tam kapanır.
Ağız - Maksimum eforla dahi ağız sıkıca kapatılamaz.

IV. Hafif ciddiyette fonksiyon kaybı Genel görünüş
Yüz kaslarında belirgin zayıflık ve/veya görünüşü bozan asimetri vardır.
İstirahat pozisyonunda yüz simetrisi ve kasların tonusu normaldir.
Hareket

Alın - Hareket yoktur.
Gözler - Gözkapakları tam kapanmaz.
Ağız - Maksimum eforla dahi ağızda asimetri vardır.

V. Ciddi fonksiyon kaybı Genel görünüş
Sadece zorlukla farkedilen hareket vardır.
İstirahatte dahi asimetri vardır.
Hareket

Alın - Hareket yoktur.
Gözler - Gözkapakları tam kapanmaz.
Ağız - Dudaklarda ve dudak çevresinde çok az hareket vardır.

VI. Total yüz felci Yüzde hiç hareket yoktur.

Hasta House-Brackmann derecelendirmesine göre 1 ile 6 arasında derecelendirilir. Grade 1, nöropraksi; grade 6 ise total yüz felcidir. Nöropraksi genellikle kendiliğinden düzelir.

YÜZ FELCİ (YURTDIŞI KAYNAKLI BİR VİDEO: BELL PARALİZİSİ): Hastanın yüzünün sol tarafı felçli, bu yüzden sol gözünü tam kapatamıyor..

YÜZ FELCİ (YURTDIŞI KAYNAKLI BİR VİDEO: BELL PARALİZİSİ): Aynı hastanın bir yıl sonraki görünüşü..

YÜZ FELCİNİN TEDAVİSİ

Yüz felcinin düzeltilmesi için yapılan ameliyatları 2 gruba ayırabiliriz: dinamik ve statik ameliyatlar.

Dinamik ameliyatlar, felçli bölgeye tekrar eski istemli hareketlerini kazandırmak için yapılır. Bu ameliyatlarda çalışmayan yüz siniri onarılır, çalışmayan kaslara hareket vermek üzere kas-tendon nakilleri yapılır yada serbest kas nakilleri yapılır.

Statik ameliyatlarda ise hasta istemli hareketlerini kazanmaz, fakat o bölgedeki kas felcine bağlı olan asimetri ve duruş bozukluğu giderilir. Örneğin felçli alandaki sinir kesisinin onarılması yada araya sinir yaması konarak kasların tekrar hareket kazanmasının sağlanması dinamik bir ameliyattır. Gözkapağı kapanmayan bir hastaya altın implant yerleştirilmesi ise (göz kapağına altın implant yerleştirilerek altının ağırlığı ile kapanmayan gözkapağının kapanması sağlanır) statik bir ameliyattır.

Bir total yüz felci vakasında ne tür bir ameliyat yapılırsa yapılsın kişi tam olarak eski yüz hareketlerine kavuşamaz. Zaten böyle tam yüz felci olan vakalarda amacımız tüm yüz hareketlerini geri kazandırmak değil, yüzdeki ana hareketleri kazandırmak, yüzdeki asimetriyi ve duruş bozukluğunu gidermektir. Genellikle yapılan ameliyatlar şunlardır:

Dinamik ameliyatlar:
Kesik yüz sinirinin onarılması
Sinir yaması ile onarım
Yüze yakın bölgedeki kasların -örneğin şakak kasının, çiğneme kaslarından masseter kasının, çenealtı kaslarından digastrik kasın- yüze getirilerek hareket sağlanması
Yüzün karşı tarafından canlı sinir nakli ile yapılan onarım
Mikrocerrahi ile serbest kas ve doku nakli ile yapılan onarım

Statik ameliyatlar:
Gözkapağına altın implant yerleştirilmesi
Yüz germe ameliyatı ile yüzdeki asimetrinin düzeltilmesi
Kaşlara ve dudak kenarına yapılan asma ameliyatı ile bu bölgelerdeki sarkmanın düzeltilmesi
Alt gözkapağına yapılan sarkmayı önleyici ameliyatlar (lateral kantopeksi, lateral kama -wedge- eksizyon)

Yüz felci, ayrıca yüz felcinin oluştuğu zamana göre de değerlendirilmelidir. Akut yüz felci son 1 yıl içinde oluşmuş vakalardır, kronik yüz felci ise felcin oluşmasından günümüze 1 yıldan fazla zaman geçmiş vakalardır. Tedavi planlanırken bu geçen sürede gözönüne alınmalıdır. Eğer yüz sinirlerinin yaralanması çok yeni olmuşsa hemen ameliyatla kesik sinirlerin onarılması gerekir. En iyi sonuç bu onarımla alınır. Eğer sinir uçları ucuca getirilip dikilemiyecek durumda ise -arada kayıp varsa- araya sinir yaması konarak onarım yapılabilir. Kronik vakalarda ise öncelikle yüz sinirinin durumu değerlendirilir. EMG gibi tetkikler istenir. Hastanın durumuna göre yukarıdaki ameliyatlardan en uygunu planlanır. Bu ameliyatları planlarken mutlaka hasta görülmeli, hastaya göre planlama yapılmalıdır.

BELL PARALİZİSİ NEDİR?

Bell paralizisi, yüz felcinin en sık görülen şeklidir. Halk arasında soğuk ve rüzgarlı havada yüzü açıkta bırakan kıyafetlerle dışarı çıkılmaması gerektiği, yüz felci olabileceği bilinmektedir. İşte bu yüz felci tıpda "Bell paralizisi" olarak bilinir. Tam olarak nasıl oluştuğu halen anlaşılamamıştır. Yüz sinirinin, soğuk havanın etkisiyle iç kulaktan geçen bir bölümünde iltihaplanma olduğu düşünülmektedir. Genellikle başka bir nörolojik sorun yoktur ve sekelsiz iyileşir. Bell paralizisinin tedavisi ilaçla yapılır. Hastanın kortikosteroid tedavisine engel bir durumu yoksa (tansiyon, şeker hastalığı, mide sorunları gibi..) özel bir planlama ile hasta kortikosteroid programına alınır. Bu programda, düşük doz ile başlanarak yüksek doz kortikosteroid verilir. Bir süre sonra doz tekrar düşürülerek kortikosteroid kesilir. Tedavide kortikosteroide erken başlanması önemlidir, geç kalınırsa etkisi olmayabilir. Bu sırada yüze masaj yapılması, sıcak uygulama yapılması ve sakız çiğnemek gibi yüz ve çiğneme kaslarını çalıştırıcı hareketler yapılması faydalıdır. Çok nadiren Bell paralizisi ilaç tedavisi ile düzelmeyebilir. Bu durumda kulak arkasından girilerek siniri, etrafındaki kılıfdan ayırarak serbestleştirmek gerekebilir. Bu işlem genel anestezi ile ameliyathanede gerçekleştirilir.

Yüz felci (bell paralizisi) tedavisinde tavsiye edilen yüz masajı yöntemleri...

Bu konuyu internette aramak için kullanabileceğiniz anahtar kelimeler (keywords) :
facial paralysis, facial palsy, bell's paralysis, bell's palsy

ESTETİK AMELİYATLARIN 3 BOYUTLU ANİMASYONLARI

Amerikan plastik cerrahi derneği, bir çok ameliyatın nasıl yapıldığını, kısa anatomi bilgisinin ve ameliyat tekniklerinin anlatıldığı 3 boyutlu animasyonlar hazırlatmış. Aşağıdaki resime tıklayarak bu sayfaya ulaşabilirsiniz.

ESTETİK AMELİYAT ÖNCESİ VE SONRASI HASTA RESİMLERİ

Bu web sitesi oluşturulurken sitenin, "Yasal uyarılar" sayfasında belirtilen tüm kanun, tüzük ve kriterlere uygun olmasına özen gösterilmiştir. Bu sebeple web sitemde hastaların estetik ameliyat öncesi, ameliyat sırası ve sonrası görüntülerine (fotoğraf, video), hastalardan yazılı izin alınmış olsa dahi, yer verilmemektedir. Sitede, site ziyaretçileri ve hastalar için eğitici olduğu düşünülerek konmuş video ve görüntüler ise yabancı kaynaklıdır.

DİKKAT!

Lütfen dikişleriniz alınıp, yaralarınız iyileştikten sonra, doktorunuzla iletişiminizi kesmeyiniz. Ameliyattan sonra 6. ayda ve 1. yılda mutlaka doktorunuza kontrole gidiniz.

Ameliyatınızla ilgili herhangi bir sorununuz olduğu taktirde ilk olarak kendi doktorunuza başvurunuz. Estetik ameliyat olmuş ve ameliyat sonucunda pürüzler olan hastaların en sık yaptıkları hata, kendi doktorlarına kontrole gitmemeleri; başka bir doktora başvurmaları ve sabırsız olmalarıdır.

Her ameliyatın kendine göre bazı riskleri vardır ve ameliyat sonunda bazı istenmeyen sonuçlar, pürüzler oluşabilir. Genellikle bu pürüzler, ufak revizyonlarla düzeltilebilecek sorunlardır. Unutmayın ki estetik cerrahide, canlı dokulara şekil verilmektedir ve ameliyatın sonucu genellikle tüm şişlikler inip, dikişler iyileşmeden görülemez. Bu iyileşme süreci, yerine göre 1-2 ay ile 1 yıl arasında bir zaman alır. Bu yüzden ameliyatınız sonunda pürüz kaldıysa öncelikle ameliyatınızı yapan kendi doktorunuza başvurun ve sabırlı olun.

Revizyon ameliyatlarını yapmak için o bölgede iyileşmenin tamamlanmasını beklemek gerekir. Bu yüzden sabırlı olun. Mutlaka kendi doktorunuza kontrole gidin ve iletişiminizi kesmeyin.

Ameliyattan önce ameliyatınız hakkında bilgilenin; ameliyat günü cesaretli olun; ameliyattan sonra sabırlı olun..

Ameliyatlar ve ameliyatsız estetik uygulamalar öncesi önerilerim için "burayı tıklayın.."

Ameliyatlar ve ameliyatsız estetik uygulamalar sonrası önerilerim için "burayı tıklayınız.."

Ameliyatların ve ameliyatsız estetik uygulamaların fiyatları, ücretleri ile ilgili genel bilgi için "burayı tıklayınız.."

Bu konuyu internette aramak için kullanabileceğiniz anahtar kelimeler (keywords) : facial paralysis, facial palsy, bell's paralysis, bell's palsy

ESTETİK AMELİYATLARIN 3 BOYUTLU ANİMASYONLARI

ESTETİK AMELİYAT ÖNCESİ VE SONRASI HASTA RESİMLERİ

DİKKAT!

Bu konuyu internette aramak için kullanabileceğiniz anahtar kelimeler (keywords) :
facial paralysis, facial palsy, bell's paralysis, bell's palsy