Op. Dr. Oytun İdil - www.kozmetikcerrahi.com

PLASTİK CERRAHİ NE İLE UĞRAŞIR?

Plastik ve rekonstrüktif cerrahi genel olarak kazalar, büyük yaralanmalar ve hastalıklar sonucu oluşan yada yaşlanma ile vücutta oluşan deformite ve fonksiyon kayıplarını restore etmeyi amaçlayan (rekonstrüktif: doğuştan olan ve daha sonra yapısı bozulmuş bir organa eski şekil ve fonksiyonunun kazandırılması) cerrahi bir branşdır. Plastik cerrahide en önemli amaç, bir yandan organ ve dokulara fonksiyonlarını kazandırırken diğer yandan da dış görünüşün düzeltilmesidir. Kanser ameliyatları sonucu oluşan geniş ve yüzeyel doku kayıplarının onarımı da plastik cerrahinin ilgi alanına girer. Ayrıca cinsiyet değiştirme, olmayan kulak kepçesinin yapılandırılması gibi konstüriktif (konstüriktif: doğuştan olmayan bir yapının oluşturulması) ameliyatlar da plastik cerrahlarca yapılmaktadır. Plastik cerrahi vücudun şeklini ve fonksiyonunu kaybetmiş organlarına tekrar eski şeklini ve fonksiyonunu kazandırmakla uğraşır; bu sırada genellikle kişinin kendi dokuları kullanılmakla birlikte bazen de suni maddeler kullanılır (silikon, medpor, goretex gibi). Zaten "Plastik" kelimesi latince "plastikos" dan gelip "yoğurma, şekil verme" anlamına gelir. Bu sebeple plastik cerrahi uzmanı olan kişilerin belli bir estetik duygusuna sahip olmaları gerekir. Sonuçta, yapılan iş, dokuya fonksiyonunu kazandırırken dış görünüşünü de düzeltmektir. Bir çok plastik cerrahın bir sanat dalı ile uğraşmasına bu yüzden şaşmamak gerekir. Yurtdışında yayınlanmakta olan "Aesthetic Surgery Journal" adlı plastik cerrahi dergisi her sayısında bir plastik cerrahın sanat eserini (heykel, resim) kapak resmi olarak yayınlar.

Plastik cerrahi uzmanları diğer cerrahi branşlarının aksine sadece belli bir bölge ile değil, baştan ayak ucuna kadar, vücudun tüm alanlarında çalışırlar ve tüm vücut anatomisini çok iyi bilmek zorundadırlar. Ayrıca hasta grubu sadece yetişkinlerden değil, yenidoğandan en yaşlısına kadar tüm yaş gruplarını karşılar (yapışık doğan bebeklerin birbirlerinden ayrılması ameliyatı, yaşlılarda oluşan cilt kanserlerinin alınması ameliyatı hep plastik cerrahinin ilgi alanına girer). Bu sebeple plastik cerrahlar çok fazla bilgi yüklü olmak zorundadır. Bu yüzden plastik cerrahi ihtisası 6 yıl, eğitimi ise ömür boyu sürer.

Plastik cerrah "ilerisini (geleceği) görebilen" cerrahdır. Yapılan ameliyattan 6 ay, bir sene sonra ameliyat izlerinin nasıl görüneceğini bilir; ameliyatı geç dönemde nasıl görüneceğini düşünerek planlar. Biz yaptığımız tüm ameliyatlarda, iyileşme dönemi sonrası görünüm ve organların fonksiyonlarının nasıl olacağını hesaplayarak ameliyat yaparız. Örneğin burun ameliyatı sonunda burunda bir miktar şişme olur, bizim hedeflediğimiz görünüm, şişlikler indikten sonraki (en az 6 ay sonraki) görünümdür.

Eskiden sadece ünlü ve zengin insanların yaptırdığı düşünülen estetik ameliyatlar, bugün toplumun genelinden kabul görmüş, geniş halk kitlelerince yaptırılır hale gelmiştir. Estetik ameliyat olmak utanılacak birşey değildir. Kişinin vücudunda beğenmediği bölgeleri estetik ameliyatla düzeltmesi en doğal hakkıdır. Estetik ameliyat sonucu kişinin kendine olan güveni artacaktır. Estetik ameliyatların bu sayede kişinin hayat kalitesini artırdığını söyleyebiliriz. Hatta bunun yanında bazı rahatsızlıklar vardır ki ancak estetik ameliyatlarla tedavi edebilirsiniz. Örneğin kepçe kulak problemi sebebiyle okulunda alay konusu olan bir çocuk için tek kesin çözüm estetik ameliyat ile kulaklarındaki deformitenin giderilmesidir. Yine aynı şekilde burnundan nefes alamayan hastalar da estetik ameliyat sırasında hava yolları açılarak daha rahat nefes alınması sağlanabilir. Başka bir örnek vermek gerekirse, göğüsleri aşırı iri olan bir bayan meme küçültme ameliyatı olduğunda sırt ağrılarından, göğüs altlarında oluşan pişik ve kötü koku problemlerinden de kurtulmuş olur. İri göğüsler sebebiyle kambur duran bayanlarda omuz civarında olan sinir sıkışmaları ile el ve kollarında yaygın ağrılar oluşur. Meme küçültme ameliyatı ile kişi bu sorunlarından da kurtulmuş olur.

Plastik cerrahi ameliyatları genel olarak 2 ana gruba ayrılır.

1) REKONSTRÜKTİF VE KONSTÜRİKTİF CERRAHİ (Onarım ve yapılandırma ameliyatları)

.: Rekonstrüktif cerrahi, doğuştan olan bir organın yaralanması durumunda bu organın fonksiyonunun tekrar kazandırılmasıdır. Örneğin el yaralanmalarında yapılan el cerrahisi ameliyatları.

.: Konstüriktif cerrahi, doğuştan olmayan bir organın oluşturulması amacıyla yapılan ameliyatlardır. Örneğin kadından erkeğe cinsiyet değişimi ameliyatlarında penis oluşturulması; yada kulak gelişimi olmayan hastalarda (mikrotia) kulak oluşturulması.

REKONSTRÜKTİF AMELİYATLAR
.: Her türlü cilt kesisinin ve defektinin onarımı.
.: Kulak, burun, dudak, gözkapağı gibi özel bir şekle ait dokuların büyük yaralanmalarında bu dokuların aslına uygun restore edilmesi.
.: Cilt kanserlerinin tedavisi, bu kanserler sonucu oluşan cilt ve doku (kulak, burun gibi) kayıplarının onarılması ve organların eski görünüş ve fonksiyonlarının kazandırılması.
.: Restore edilemeyecek organ kayıplarında geride kalan dokuların uygun şekilde onarılması (Göz kayıplarında göz yuvasının göz protezine hazırlanması yada bacak-kol amputasyonları -kopmaları- gibi durumlarda -kopmuş organ yerine dikilemiyorsa- yapılan güdük onarımı).
.: Şekil bozukluğu (örneğin yüz kemiklerindeki kırıklar) ve fonksiyon bozukluğu (örneğin eldeki kırıklar) yapan kırıkların onarımı.
.: Doğuştan olan ve halk arasında tavşan dudak-kurt ağzı diye bilinen dudak-damak yarığı deformitelerinin estetik ve fonksiyonel olarak uygun onarımları.
.: Tükrük bezi ve dil kanserlerinin onarımları.
.: Yüz felcinin hem görünüş hemde fonksiyonel düzeltilmesi.
.: Çene ekleminin hastalıkları (çene ekleminde ağrı, kitlenme, çene çıkması).
.: Boyun tümörlerinin tedavisi (Tiroglossal kist gibi boyunda şişlik yapan kitlelerin tedavisi).
.: Kapanmayan yaraların bakımı,tedavisi ve cerrahi onarımları (şeker hastalarındaki ayak yaraları, varislere bağlı bacak yaraları).
.: Yanıklara bağlı yara izlerinin, kasılmaların düzeltilmesi. Saçlı derideki yanıklara bağlı saçsız alanların eski haline getirilmesi.
.: Doğuştan göğüs duvarındaki şekil bozukluklarının düzeltilmesi.
.: Cilt ve ciltaltı dokularının kanserlerinin tedavisi.
.: Kız çocuklarında memelerdeki gelişim bozukluklarının düzeltilmesi, erkek çocuklarda aşırı meme büyümesinin (jinekomasti) düzeltilmesi.
.: Meme kanseri sebebiyle göğsü alınan hastalarda yeniden meme oluşturulması.
.: Felçli hastalarda oluşan yatak yaralarının bakımı ve onarımı.
.: Dış idrar yollarındaki doğuştan şekil bozukluklarının (peygamber sünneti,hipospadias-epispadias) düzeltilmesi.
.: Halk arasında "Fil hastalığı" olarak bilinen lenfödemin tedavisi.
.: Elde ve ayakta tırnak batmasının kalıcı olarak düzeltilmesi.
.: Doğuştan olan damar yumağı şeklindeki lezyonların (hemanjiom) alınması.
.: Doku genişletici uygulamaları (geniş yanıkların ve yanık izlerinin düzeltilmesinde, cilt kayıplarının onarımında).
.: Erkekte cinsel fonksiyon bozukluğuna yönelik uygulanan penil protez ameliyatları (halk arasında bilinen adı ile mutluluk çubuğu yerleştirilmesi; bu ameliyatı genellikle üroloji hekimleri yapmakla birlikte penil protez yerleştirme ameliyatları yapan plastik cerrahlarda vardır).
.: Doğuştan olan kafa şeklinin bozukluklarının düzeltilmesi (kraniyofasiyal cerrahi).
.: Geniş doku kayıplarının cilt yada doku nakilleriyle onarımı.
.: Kemik kaybına yol açan yaralanmaların onarımı (ellerde, kollarda yada kafatasındaki kemik defektlerinin onarımı).

KONSTÜRİKTİF CERRAHİ
.: Doğuştan el parmakları eksik olan hastalarda elde parmak oluşturulması (ayaktan ele parmak nakli gibi ameliyatlar).
.: Cinsiyet değiştirme ameliyatları (erkekten kadına yada kadından erkeğe).
.: Doğuştan olan kulak yokluğunda kulak oluşturulması (microtia tedavisi).

EL CERRAHİSİ VE MİKROCERRAHİ (HEM REKONSTRÜKTİF HEM DE KONSTÜRİKTİF AMELİYATLARDIR)
.: El yaralanmalarının onarımı.
.: Eski el yaralanmalarının sekellerinin düzeltilmesi.
.: Parmak kayıplarının onarımı ve parmak, el, kol gibi kopan uzuvların yerine dikilmesi.
.: Doğuştan el ve ayak parmaklarındaki yapışıklık, eksiklik veya fazladan parmak gelişiminin düzeltilmesi, konjenital (doğuştan olan) konstriktif band sendromuna bağlı anomalilerin düzeltilmesi, normal fonksiyon kazandırılması.
.: Doğuştan olmayan bazı el yapılarının (örneğin başparmak) oluşturulması.
.: Elde gelişen tümörlerin tedavisi.
.: El ve el bileğindeki sinir-damar-tendon kesilerinin tedavisi.
.: El ve elbileğindeki sinir sıkışmalarının tedavisi.
.: Romatoid artrit tedavisi.
.: Elin derin dokularının bir hastalığı olan "Dupuytren hastalığı"nın tedavisi.
.: Tırnak batmasının kalıcı olarak düzeltilmesi.

2) ESTETİK CERRAHİ VE KOZMETİK UYGULAMALAR

ESTETİK CERRAHİ
.: Burun estetiği.
.: Kaş kaldırma, alın germe, şakak germe.
.: Göz kapağı estetiği (üst göz kapaklarındaki sarkıklığın düzeltilmesi ve alt göz kapaklarının torbalarının alınması).
.: Eski ameliyat ve kazalardan kalma yara izlerinin düzeltilmesi.
.: Yüz germe ve gençleştirme.
.: Saç nakli ve diğer yöntemlerle saç restorasyonu.
.: Çene altı yağ dokusunun alınması (gıdı alınması).
.: Boyun estetiği (boyundaki sarkmanın giderilmesi).
.: Kepçe kulak deformitesinin düzeltilmesi.
.: Dudak estetiği (dudak kalınlaştırma, inceltme, yaşlılığa bağlı deformitelerin düzeltilmesi).
.: Fasiyal implantlar ile yüz kemiklerindeki zayıflıkların giderilmesi ve yüz konturunun iyileştirilmesi.
.: Yüz felcine bağlı deformitelerin ve asimetrilerin düzeltilmesi.
.: Yanakları fazlaca şişkin kişilerde istenmeyen yanak yağının alınması.
.: İstenmeyen benlerin alınması.
.: Meme büyütme (silikon protez).
.: Meme küçültme.
.: Meme dikleştirme.
.: Meme deformitelerinin düzeltilmesi (asimetri, tübüler meme deformitesi gibi).
.: Meme başlarındaki çöküklüklerin giderilmesi.
.: Meme kanseri sebebiyle göğsü alınan hastalarda yeni meme oluşturulması ve meme başının gerçeğine uygun olarak restorasyonu.
.: Erkek çocuklarda aşırı meme gelişiminin estetik düzeltilmesi (jinekomasti tedavisi).
.: Liposuction (yağ aldırma).
.: Lipofilling (yağ enjeksiyonu).
.: Dermabrazyon.
.: Kol germe ve ellerdeki kırışıklıkların giderilmesi gibi el-kol estetikleri.
.: Karın germe.
.: Bacak germe ameliyatları.
.: Çenedeki ve yüz profilindeki şekil bozukluklarının (çenenin ileri doğru çıkık olduğu yada çok küçük olduğu durumlar gibi..) düzeltilmesi.
.: Kadın genital bölge estetiği.
.: Erkek genital bölge estetiği.

CERRAHİ OLMAYAN KOZMETİK UYGULAMALAR

.: Yüzdeki kırışıklıkların giderilmesi (botox enjeksiyonu, kollagen enjeksiyonu, hyaluronik asit enjeksiyonu).
.: Lazer uygulamaları (epilasyon, dövme çıkarma, cilt lekelerinin giderilmesi vs..).
.: Thermage, Titan, Accent RF, Velasmooth gibi cilt gençleştirmeye ve bölgesel zayıflamaya yönelik uygulamalar.
.: Mikrodermabrazyon.
.: Kimyasal peeling.
.: Endermologie uygulamaları (LPG).
.: Piercing ve dövme gibi dekoratif girişimler ve vücut modifikasyonu.
.: Kalıcı makyaj.
.: Mesoterapi, restylane vital gibi cilt gençleştirmeye yönelik enjeksiyonlu (iğneli) yöntemler.
.: Lipoliz, selüliz, selülift gibi bölgesel zayıflamaya yönelik enjeksiyonlu (iğneli) yöntemler.

Ülkemizde plastik cerrahi eğitimi tıp fakültelerinde son sınıflarda başlamaktadır. Plastik cerrahiyi staj olarak gören tıp öğrencileri bu branş hakkında genel bir bilgiye sahip olurlar. Tıp fakültesinden mezun olan genç doktorlar tıpda uzmanlık sınavında (TUS) yüksek puan alarak üniversite hastaneleri ve sağlık bakanlığına bağlı eğitim hastanelerinde ihtisas görmeye hak kazanırlar. Ülkemizde plastik cerrahi ihtisası 6 yıldır. İhtisas sırasında 24 ay genel cerrahi, 1 ay patoloji, 2 ay beyin ve sinir cerrahisi, 3 ay çocuk cerrahisi, 2 ay anesteziyoloji ve reanimasyon, 3 ay kulak-burun-boğaz hastalıkları ,3 ay ortopedi ve travmatoloji, 3 ay kulak-burun-boğaz hastalıkları kliniklerinde rotasyon yapılmaktadır. İhtisas sonrası uzmanlar eğitimlerine, tıp dergilerini takip ederek, kongrelere katılarak, yurtdışına eğitime giderek devam etmektedirler.

Türk plastik cerrahisi, dünyada plastik cerrahi camiasında saygın bir konumdadır. Saygın plastik cerrahi dergilerinde sık sık ülkemizden gönderilen makaleler yayınlanmakta, uzmanlarımız uluslararası kongrelere ismen sunum yapmak üzere çağrılmaktadır. Ayrıca literatür gözden geçirildiğinde Türk uzmanlarınca geliştirilmiş bir çok yeni ameliyat tekniği olduğu ve bunların tüm dünyada kabul edildiği görülecektir.

Görüldüğü gibi plastik cerrahinin uğraşı alanı oldukça geniştir. Son yıllarda ki popüleritesindeki artış yüzünden plastik cerrahi, plastik cerrah olmayan doktorlar ve hatta doktor olmayan kişilerce suistimal edilmektedir. Kişiler kendilerini emanet edecekleri doktoru seçerken dikkatli olmalı, doktorları hakkında bilgilenmelidirler. Sağlık bakanlığının ilgili web sitesinde (http://www.saglik.gov.tr/extras/mevzuat/tabuztuzcizelge.htm) görüleceği gibi, aldığı uzmanlık belgesinde estetik cerrahi yazan tek branş plastik cerrahidir.

ESTETİK VE PLASTİK CERRAHİ ÜZERİNE..

Son yıllarda plastik cerrahiye ve estetik ameliyatlara olan ilginin katlanarak artması sebebiyle bu ameliyatlar eskiye oranla daha çok yapılır hale gelmiştir. Estetik ameliyat olmayı düşünüyorsanız bu konuda bilgilenin! Felaketle sonuçlanacak bir estetik girişimi düzeltmenin en iyi yolu bu işi daha baştan araştırıp, bu konunun ihtisasını görmüş bir plastik cerraha danışmaktır.

Plastik cerrahi ihtisası, 6 (altı) sene süren tıp eğitiminden sonra, en az 6 (altı) sene süren bir ihtisasdır. Bizler en az 12 (oniki) sene süren bir eğitim sonucu estetik ameliyatları gerçekleştirebiliyoruz. Siz de, estetik ameliyat olmayı düşünüyorsanız mutlaka biraz vaktinizi ayırarak bu konuda biraz olsun bilgilenmelisiniz.

ESTETİK CERRAHİNİN FELSEFESİ

Plastik ve rekonstrüktif cerrahi, tıp uzmanlık dalları arasında kendine özgü ve benzersiz bir yerdedir. Bir plastik cerrahın sadece çok iyi tıp bilgisine sahip olması yetmez; üst seviyede sanatsal bir bakış açısı ve bir estetik anlayışına da sahip olması gerekir. Bu özellikler en çok da plastik cerrahinin bir alt dalı olan estetik cerrahi için gereklidir.
Estetik cerrahinin, diğer branşlardan en büyük farkı estetik cerrahide hastanın aslında hasta olmamasıdır. Biz estetik cerrahide genellikle herhangi bir rahatsızlığı olmayan, sağlıklı insanlara ameliyat yapmaktayız. Yapılan ameliyatların hepsi, en küçüğünden en büyüğüne, bir beden modifikasyonudur ve hatasız gerçekleştirilmelidir. Bu yüzden genel olarak estetik cerrahi gerçekleştirilirken şu kurallara uyulur:

PRIMUM NON NECERE (ÖNCE ZARAR VERME)

Estetik cerrahide birinci kural, ameliyatın tam güvenlikli şartlarda gerçekleştirilmesidir. Hastalar ameliyattan önce tam bir değerlendirmeden geçer, gerekli testler yapılır ve ameliyatlar tam donanımlı hastane şartlarında gerçekleştirilir.

QUİD BENE DİAGNOSCİT BENE CURAT (DOĞRU TEDAVİ İÇİN ÖNCELİKLE DOĞRU TEŞHİS KONMALIDIR)

Hastadaki estetik kusur doğru olarak değerlendirilir, gerekli estetik analizler yapılır, fotoğraf alınıp resim üzerinde değerlendirmeler yapılır (gerekirse video çekimi yapılıp, video üzerinde değerlendirme yapılır; yüz germede ve yüz felcindeki gibi..); bu değerlendirmeler sonunda kusurun nereden kaynaklandığı tespit edilir ve kusurun giderilmesi için neler yapılması gerektiğine karar verilir. Uygun estetik girişim seçenekleri hastaya sunulur.

HASTA İLE AYRINTILI GÖRÜŞME VE HASTANIN BİLGİLENDİRİLMESİ

Yapılabilecek girişimler konusunda hasta bilgilendirilir. Estetik kusurun neden kaynaklandığı, nasıl giderilebileceği hastaya anlatılıp, yapılabilecek ameliyat ve kozmetik uygulama seçenekleri hastaya sunulur. Ameliyat öncesi, ameliyat ve ameliyat sonrası dönem hakkında hastaya gerekli tüm bilgiler verilir. Ameliyatın sonucunun en iyi şekilde alınması için hastanında yardımı gerekir. Bunun yanında kişinin, bedenine yapılacak girişim hakkında her türlü bilgiyi öğrenmek en büyük hakkıdır. Bu yüzden şöyle düşünmek gerekir: hasta da ameliyat ekibindendir ve geçireceği ameliyat hakkında en az doktoru kadar bilgi sahibi olmak en büyük hakkıdır.

GİZLİLİK

Tüm hastaların ameliyat öncesi ve sonrası fotoğrafları alınmaktadır. Bu hem kanuni bir zorunluluktur, hem de ameliyat öncesi ve sonrası görünüşünüzün değerlendirilebilmesi için şarttır. Klinik arşivindeki resimler klinik dışına çıkarılmamakta; bilgisayarda değil, ayrı bir hard diskte tutulmakta ve sık sık, bir diğer hard diske yedeklenmektedir. Hastaların ameliyat öncesi ve sonrası resimleri, 1928 tarihli, 1219 sayılı tababet ve şuabatı sanatlarının tarzı icrasına dair kanununa göre web sitesinde yada yazılı-görsel medyada yayınlanamaz. Bu yüzden www.kozmetikcerrahi.com web sitesinde, ameliyat öncesi-sonrası hasta resimleri yayınlanmamaktadır.

AMELİYAT SONRASI TAKİP VE GEÇ DÖNEM KONTROLLER

Tüm hastalar ameliyattan sonra yakından takip edilir. Estetik ameliyatların sonucunu ancak ameliyat yerindeki şişlikler inip yara izleri silikleştikten sonra görebileceğimiz için hastaların geç dönemde -3 ay, 6 ay, bazen bir sene sonra- takip edilmesi ve kontrollere çağırılması gerekir.