TEDAVİSİ OLAN SOSYAL BİR SORUN: TERLEME

Terleme fizyolojik bir olaydır. Terleme yolu ile vücut ısımızı ve su-tuz dengemizi ayarlarız. Aşırı terleme bir hastalık değildir fakat sosyal bir rahatsızlıktır. Aşırı terleyen insanlar toplumda diğer insanlara yakın durmamaya özen gösterir, el şıkışmaktan kaçınır. Bu durum sosyal yaşantıyı, iş hayatını, okul hayatını, insanın eşi ve çocukları ile olan ilişkilerini bozabilir. Ayrıca aşırı terleme kötü kokuya yolaçarak kişinin kendisine de sıkıntı verir. Bazı hastalar koltukaltlarından yada ellerinden terin "şıpır şıpır" damladığını söylerler. Aşırı terleme problemi genellikle aileseldir; anne yada babada da aynı sorun vardır. Bazı durumlarda (örneğin koltukaltında aşırı terlemesi olanlarda) ter bezleri kistleşerek mikrop kapar ve akıntılı, kötü kokulu abselere dönüşür, bu durumda artık terleme, hastalığa dönüşmüştür.

Koltukaltlarının aşırı terlemesi, sempatik sinir sisteminin koltukaltı ter bezlerini aşırı uyarması sonucu koltukaltlarında normal miktardan fazla ter salgılanmasıdır. Bu hastalar, koltukaltlarından şıpır şıpır ter damlamasından, giydikleri gömlek, t-shirt gibi kıyafetlerin terden sırılsıklam olmasından şikayetçidirler. Koltukaltlarının aşırı terlemesi tek başına olabildiği gibi avuçiçlerinde, yüzde ve ayaklarda aşırı terleme ile birlikte de olabilir. Terlemenin yarattığı ıslaklık yanında kokudan da şikayetçidirler. Bu hastalara ilk önerilecek tedavi bir antiperspirant deodorant kullanmalarıdır. Bu yeterli olmazsa diğer tedavi yöntemleri denenir. Ter bezlerinin ameliyatla cerrahi olarak çıkarılması kalıcı bir çözüm sağlar. Ameliyat olmayı istemeyen hastalar botulinum toksin enjeksiyonlarından fayda görürler ve bir sezon boyunca (4-6 ay) terleme sorunları çözülmüş olur. Bu hastalar terin parmaklarından şıpır şıpır aktığını söylerler. Botulinum toksin uygulaması 4-6 ay için ideal bir tedavidir. Bu süre sonunda tekrar uygulanması gerekir.

Ayakta aşırı terleme kokuya yolaçabilir ve bu durum özellikle bayanlar için dayanılmaz olabilir. İlk olarak ayağın temizliğine dikkat etmeli, ayaklar sık sık yıkanmalıdır. Koku giderici deodorantlar kullanılabilir. Botulinum toksin enjeksiyonu bir sezon (4-6 ay) ayak terlemesini önler.

Yüzde kızarma ve aşırı terleme genellikle duygusal etkilerle sempatik sinir sisteminin aşırı uyarılmasına bağlıdır. Bu hastalar sosyal faaliyetlere katılmazlar, kapalı ortamlarda (nispeten soğuk odalarda) oturmayı tercih ederler. Bayan hastalar yüzdeki terleme yüzünden makyaj yapmazlar. Bu terlemenin psikolojik yönü vardır. Stres, korku, toplum içinde olmak gibi etkilerle yüzde kızarma ve terleme tetiklenebilir.

Terlemenin önlenmesinde ilk yapılacak şey bunun ardında psikolojik sebepler olup olmadığının araştırılmasıdır. Bazen kişide terleme kişideki sosyal fobi gibi korkulardan, insanlarla iletişim kurmanın verdiği sıkıntıdan oluşur. Bu gibi hastaların psikolojik sorunları bir psikiyatrist desteği ile çözümlenebilir. Psikolojik tedavi sonucu terleme şikayeti tamamen geçebilir. Eğer aşırı terlemenin sebebi psikolojik değil, fiziksel ise cerrahi ve medikal tedavilerin denenmesi gerekir. (Tabii bu arada terlemenin aşırı kiloya yada bir hormon dengesizliğine de bağlı olabileceği unutulmamalı. Bu gibi durumlarda genellikle terleme yanında başka sorunlarda vardır.)

Özetlersek, terlemeyi önleyici tedavileri şöyle sıralayabiliriz:

Psikiyatik tedavi (Sadece psikolojik bir rahatsızlık söz konusu ise faydası olur. Özellikle yüz terlemesinin psikolojik sebepleri olabilir.)
Terlemeyi önleyici pomad, losyon ve spreylerin kullanılması (Yan etkileri vardır, uzun süre kullanmak gerekir, kesin tedavi değildir, ter bezlerinin kanallarını tıkandığı için ter bezlerinde kiste dönüşüm görülebilir. Drysol™, Saldrize™ ve Certain Dri™ gibi antiperspirantlar koltukaltı terleme tedavisinde etkilidir.)
Sistemik ilaç tedavileri (Yan etkileri çok olduğundan pratik değildir)
Sempatektomi (Endoskopik torakal sempatektomi (ETS),Lomber sempatektomi, bazen etkili olmamaktadır, yada bir süre geçtikten sonra terleme geri gelmektedir)
İontoforez (ter bezlerindeki kanalların ionlarla tıkanmasını sağlar, etkili bir tedavidir)
Botulinum toksin enjeksiyonu (Etkili fakat geçici bir yöntemdir, özellikle yaz başında yapıldığında tüm bir yaz sezonu boyunca terlemenin azalmasını sağlar, ellere, ayaklara ve koltukaltlarına yapılabilir, koltukaltlarına klinik ortamında yapılabilirken el ve ayaklara ancak hastane şartlarında hafif anestezi ile uygulanır)
Cerrahi retrodermal küretaj (Etkili ve kalıcı bir yöntemdir, koltukaltı terlemesinde uygulanan bir yöntemdir, cilt altındaki ter bezlerinin cerrahi olarak tahrip edilmesi şeklinde gerçekleştirilir)
Lazer ile retrodermal küretaj (Etkili ve kalıcı bir yöntemdir, koltukaltı ter bezlerinin lazerle yakılması şeklinde yapılır)
Koltukaltı cildinin eksizyonu (ameliyatla bu bölge cildinin çıkarılması ve kalan yaranın deri yaması ile onarılması) (çıkarılması) ve deri grefti (yaması) ile onarımı (Sadece koltukaltı cildi ter bezlerinde gelişen kist ve abseler sebebiyle ileri derecede tahrip olmuş hastalarda uygulanır)

SEKONDER TERLEME

Farklı bir hastalığa bağlı terlemelere "Sekonder terleme" denir. Bu gibi durumlarda terlemenin sebebi kronik enfeksiyonlar, hipertroidi, otoimmün hastalıklar yada kanser olabilir. Sekonder terlemede, asıl hastalık tedavi edildiğinde terlemede ortadan kalkar.

İYOT-NİŞASTA TESTİ

İster botox, ister cerrahi yöntemler olsun tedaviden önce "İyot testi" ile terlemenin en fazla olduğu bölgeler tespit edilir. İyot testi şöyle yapılır:

Önce terleme olan bölgelere iyotlu bir solusyon (mesela batikon) sürülür. Sonra kurumaya bırakılır. Batikon kuruduktan sonra aynı bölgeye pudra sürülür, sonra bu alanlar hava geçirmeyen bir şeyle kapatılır ve terlemenin gerçekleşmesi sağlanır. Örneğin avuçiçlerine batikon ve batikon kuruduktan sonra peşinden pudra (nişasta içerir) sürülür ve ellere naylon eldivenler giydirilir (örneğin latex ameliyat eldiveni). Bir süre sonra terleme olur ve batikondaki iyot ter sayesinde sulanır ve pudradaki nişasta ile karışır; bu sayede pudra siyaha dönüşür. Siyahlaşan bölgelerde terleme oluyor demektir. Terleme olmayan bölgelerde siyah renk görülmez.

Terleme haritası çıkarıldıktan sonra bu bölgelere istenen girişim yapılır. Tedavi sonrasında da aynı test yapılarak terlemenin kesildiği tespit edilebilir. Aslında bu testin asıl faydası, tedaviden önce ve sonra yapılıp, bize tedavinin ne kadar etkili olduğunu göstermesidir; yoksa ki terleyen bölgeleri bu testi yapmadan da aşağı yukarı tespit edebilirsiniz.

BOTULİNUM TOKSİNİ İLE AŞIRI TERLEMENİN TEDAVİSİ

Botulinum toksini ile tedavide koltukaltı, ayaktabanı ve avuçiçlerine çok sayıda enjeksiyon (20-50 enjeksiyon noktası) yapılır. Toplamda yaklaşık 100-150 ünite Botox kullanılır. Kullanılan iğne çok ince olduğundan hastada çok sıkıntı yaratmaz. Koltukaltına yapılan enjeksiyonlar çok ağrılı değilken (klinik şartlarında yapılabilir), avuçiçi ve ayaktabanına yapılan enjeksiyonlar anestezi (ve tabii ki hastane şartları) gerektirir. Eldeki uygulamalarda uyuşturucu kremler ve lokal anestezikler ile anestezi sağlanabilirken, ayak tabanında maalesef anestezik kremler (EMLA) pek işe yaramıyor; bu yüzden mutlaka anestezi (hafif sedasyon, hafif uyutma) uygulanmalıdır.

Ellere ve ayaklara uygulanan botulinum toksin uygulamasından sonra hasta 3-4 saat hastanede istirahat etmelidir; hemen ayağa kalkıp yürüyemez. Koltukaltları, eller ve ayaktabanlarında her bir tarafa birer flakon botulinum toksin (Botox yada Dysport) kullanmak gerekebilir. Ben özellikle hastaların şikayetçi oldukları alanlara botulinum toksin uygulamaya çalışıyorum. Örneğin avuçiçleri ve elleri aşırı terleyen hastalar özellikle parmak kenarları terli olduğu için kalem tutamamaktan yakınıyorlar. Bu hastalarda parmak kenarlarına da botulinum toksin uyguluyorum; böylece kuru parmaklarla daha rahat kalem tutabilir hale geliyorlar. Avuçiçine toksin enjekte ederken çok derine vermemeye dikkat ediyorum; çünkü toksin derindeki el kaslarına ulaşırsa ellerde geçici güç kaybına yolaçıyor. Avuçiçine yapılan enjeksiyonlarda çok sayıda ufak ufak kanamalı enjeksiyon noktaları olduğundan uygulamadan sonra hastanın yarım saat kadar pamuktan yapılmış bir eldiven giymesi yada ellerini steril petlere bastırması konforlu olur.

Botulinum toksini enjekte edildiği bölgede, sinir uçlarından ter bezlerine olan iletişimi bozarak etki eder. Botulinum toksininin etkisi 3-4 günde belirginleşir. Bu bölgelere yapılan botulinum toksini 6 ay ile 9 ay etkili olur. Hasta, terlemenin tekrar arttığını farkettiğinde tekrar botulinum toksini yaptırmanın zamanı gelmiş demektir. Yani aşırı terlemeden şikayet eden bir kişi yaz başında botulinum toksini yaptırdığında bütün bir yaz sezonunu rahat geçirir.

Botulinum toksininin terleme tedavisinde kullanımı bir iki sene önce FDA (American Food and Drug Administration) tarafından onaylanmıştır. Terlemenin botulinum toksini ile tedavisi, toksinin pahalı bir ilaç oluşu ve çok miktarda toksin kullanımı gerektiğinden (el ve ayaklara uygularken hastane ve anestezi masrafı da ekleneceği için) pahalı bir tedavidir.

Koltukaltı bölgesine botox uygulanışı:

Ayak tabanına terlemeyi önlemek için botox uygulanışı:

Avuçiçine terlemeyi önlemek amacıyla botox uygulanışı:

Botulinum toksini, antibiyotikler ile ve kas gevşeticiler ile birlikte yapılmamalıdır, ayrıca hamilelere uygulanamaz.

KOLTUKALTI TERLEMESİNİN CERRAHİ TEDAVİSİ

Retrodermal küretaj, sadece koltukaltına uygulanan bir yöntem olup koltukaltındaki ter bezlerinin cerrahi olarak haraplanması ve çıkarılması işlemidir. Koltukaltına ufak bir kesi yapılır ve bu kesiden girilerek cilt altındaki ter bezleri çıkarılır yada haraplanır. Bazen koltukaltı cildini 2-3 yaprak şeklinde açmak gerekir. Aynı etki ciltaltına yapılacak yüzeyel liposuction ile de sağlanabilir. Liposuction kanülü ve negatif basınç ile ciltaltındaki ter bezleri haraplanır. Ameliyat lokal yada genel anestezi ile yapılır. Etkisi 3-4 haftada belirginleşir. Operasyon bir saat içinde biter. Etkisi kalıcı bir yöntemdir. Bu işlem son derece ufak bir kesiden girilerek endoskopik yöntemler ile de yapılabilir.

Koltukaltındaki ter bezleri kist haline gelmiş hastalarda operasyon sonrasında enfeksiyon gelişebilir. Bu bölge kirli kabul edildiğinden enfeksiyon riski her hastada vardır. Antibiyotik, yakın takip ve iyi pansuman ile enfeksiyon kısa sürede sekel bırakmadan geçer fakat iyileşme döneminin uzamasına yolaçar. Durumu daha ağır vakalar olabilir. Koltukaltı ter bezleri kistleşmiş, enfekte olmuş ve devamlı abse oluşan, cildin normal özelliklerini kaybettiği vakalarda bu bölgenin cildi ameliyatla tamamen çıkarılıp deri grefti (deri yaması) ile onarılır. Konan deri yamasında ter bezi olmayacağından terleme olmayacaktır.

AŞIRI TERLEMEDEN ŞİKAYETÇİYSENİZ...

Günde en az iki litre (bol) su için..
Kahve, çay ve diğer uyarıcı içecekleri azaltın..
Pamuk veya keten kumaştan yapılmış kıyafetleri tercih edin..
Terleten iç çamaşırları kullanmayın..
Sabah ve akşam ayaklarınızı yıkayın..
Sentetik ayakkabı ve çorap giymeyin..
Antiperspirant özellikli deodorantları kullanın..
Aşırı terden nemlenen ayakkabılarınızı kuruyana kadar giymeyin..
Antibakteriyel özellikli sabunlarla banyo yapın..
Aşırı terliyseniz deodorant kullanmayın..
Ter kokusu için deodorantları yıkandıktan sonra temiz cilde sıkın..
Koltuk altı tüylerini, uzamadan düzenli olarak temizleyin..

Bu konuyu internette aramak için kullanabileceğiniz anahtar kelimeler (keywords) :
hiperhydrosis, botox, dysport, excessive perspiration

ESTETİK AMELİYATLARIN 3 BOYUTLU ANİMASYONLARI

Amerikan plastik cerrahi derneği, bir çok ameliyatın nasıl yapıldığını, kısa anatomi bilgisinin ve ameliyat tekniklerinin anlatıldığı 3 boyutlu animasyonlar hazırlatmış. Aşağıdaki resime tıklayarak bu sayfaya ulaşabilirsiniz.

ESTETİK AMELİYAT ÖNCESİ VE SONRASI HASTA RESİMLERİ

Bu web sitesi oluşturulurken sitenin, "Yasal uyarılar" sayfasında belirtilen tüm kanun, tüzük ve kriterlere uygun olmasına özen gösterilmiştir. Bu sebeple web sitemde hastaların estetik ameliyat öncesi, ameliyat sırası ve sonrası görüntülerine (fotoğraf, video), hastalardan yazılı izin alınmış olsa dahi, yer verilmemektedir. Sitede, site ziyaretçileri ve hastalar için eğitici olduğu düşünülerek konmuş video ve görüntüler ise yabancı kaynaklıdır.

DİKKAT!

Lütfen dikişleriniz alınıp, yaralarınız iyileştikten sonra, doktorunuzla iletişiminizi kesmeyiniz. Ameliyattan sonra 6. ayda ve 1. yılda mutlaka doktorunuza kontrole gidiniz.

Ameliyatınızla ilgili herhangi bir sorununuz olduğu taktirde ilk olarak kendi doktorunuza başvurunuz. Estetik ameliyat olmuş ve ameliyat sonucunda pürüzler olan hastaların en sık yaptıkları hata, kendi doktorlarına kontrole gitmemeleri; başka bir doktora başvurmaları ve sabırsız olmalarıdır.

Her ameliyatın kendine göre bazı riskleri vardır ve ameliyat sonunda bazı istenmeyen sonuçlar, pürüzler oluşabilir. Genellikle bu pürüzler, ufak revizyonlarla düzeltilebilecek sorunlardır. Unutmayın ki estetik cerrahide, canlı dokulara şekil verilmektedir ve ameliyatın sonucu genellikle tüm şişlikler inip, dikişler iyileşmeden görülemez. Bu iyileşme süreci, yerine göre 1-2 ay ile 1 yıl arasında bir zaman alır. Bu yüzden ameliyatınız sonunda pürüz kaldıysa öncelikle ameliyatınızı yapan kendi doktorunuza başvurun ve sabırlı olun.

Revizyon ameliyatlarını yapmak için o bölgede iyileşmenin tamamlanmasını beklemek gerekir. Bu yüzden sabırlı olun. Mutlaka kendi doktorunuza kontrole gidin ve iletişiminizi kesmeyin.

Ameliyattan önce ameliyatınız hakkında bilgilenin; ameliyat günü cesaretli olun; ameliyattan sonra sabırlı olun..

Ameliyatlar ve ameliyatsız estetik uygulamalar öncesi önerilerim için "burayı tıklayın.."

Ameliyatlar ve ameliyatsız estetik uygulamalar sonrası önerilerim için "burayı tıklayınız.."

Ameliyatların ve ameliyatsız estetik uygulamaların fiyatları, ücretleri ile ilgili genel bilgi için "burayı tıklayınız.."