|
ŞEKER HASTALARINDA EL AYAK YARALARININ TEDAVİSİ
Şeker hastalığı, tüm vücut sistemlerini (dolaşım, hormonal, sinir, kas sistemleri gibi) etkileyen bir hastalıktır. Bu yüzden dolaşım sistemi, sinir sistemi gibi birden fazla sistem bundan etkilenir. Buna karşın yara iyileşmesi için hem dolaşım hem de sinir sisteminin sağlıklı olması gerekir. Bu yüzden şeker hastalarında el ve ayak parmaklarında hem kolayca yara açılır hem de bu yaralar kolay kolay iyileşmez. Hastalar şunun bilincinde olmalıdır: bu hastalık geçecek bir hastalık değildir, ömür boyu kontrol altında tutulması gereken bir hastalıktır; ayrıca bu hastalıkta bir komplikasyon gerçekleşirse (ayak parmaklarında enfeksiyon mesela), hastanın genel durumunu hızla bozabilir. Şeker hastalarının 15% inde ayakta yara açılır ve bu ayak ülserleri bir numaralı hastaneye yatış sebebidir. Yara ve enfeksiyon yüzünden hastanın şekeri yükselir, şeker yüksekliği yüzünden yaraları kapanmaz, enfeksiyonu geçmez. Hastalar bu kısır döngüye kolaylıkla girebilirler. Bu yüzden hastanın uyanık olması, el-ayak bakımına dikkat etmesi, şeker düzeyini kontrol altında tutması (diyetine dikkat etmesi, ilaçlarını düzenli kullanması) gerekir.Bu hastalıkta en önemli nokta kan şekerinin sürekli olarak kontrol altında tutulması ve komplikasyonlardan korunmadır. Belki de komplikasyonlardan en fazla korkulan hastalık şeker hastalığıdır; çünkü bu hastalıkta kan şekeri uzun süre yüksek giderse komplikasyonların gelişmesi kaçınılmaz olur; el ve ayak parmaklarında yara açılırsa bu enfeksiyona yolaçar, yara iyileşmesi zaten yüksek kan şekeri yüzünden bozulmuştur, enfeksiyon yüzünden kan şekeri düşmez, kan şekeri düşmedikçe enfeksiyon önlenemez; el ve ayak parmaklarında kan dolaşımı da sorunlu olduğundan yaraların iyileşmesi daha da zorlaşır. Hasta yüksek şeker-enfeksiyon kısır döngüsüne girerse genel durumu hızla kötüye gidebilir. Bu sebeple şeker hastalığında tedaviden daha önemli olan şey, bu sorunlar ortaya çıkmadan hastanın uygun takip edilmesi ve yara oluşumunun önlenmesidir. Peki olası komplikasyonlar oluşmadan nasıl önlenir? Birinci kural hastanın ilaçlarını düzenli kullanması, diyetine dikkat etmesi, şeker düzeyini düzenli olarak takip etmesi, ve el-ayak bakımını dikkatli yapmasıdır. Yara iyileşmesi en fazla bozulan hastalar uzun yıllar şekeri yüksek seyreden hastalardır; bu yüzden bu gibi hastalarda herhangi bir yara açıldığında mümkün olduğu kadar ameliyatsız, takip ve pansumanlarla tedavi edilmeye çalışılır. Bu hastalarda ameliyat etmek için yapılan kesiler ve atılan dikişler de zor iyileşir. Yani yarayı kapatalım derken büyütme ihtimali de vardır. Bu yüzden bu gibi eski şeker hastaları mümkün olduğunca ameliyatsız bakım ve pansuman gibi yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılır. Ameliyat son çaredir. Şeker hastaları için üretilmiş özel ayakkabılar ve botlar vardır. Hasta günlük hayatında bu ayakkabıları ve botları kullanabilir. Bu ayakkabıların özelliği iç yüzlerinde ayağa bası yapabilecek, batacak, çarpacak hiç bir şey bulunmamasıdır. Bu ayakkabılar dikişsiz üretim olarak tanıtılıyor, üretim şekli yüzünden hiç bir ek yada dikiş yeri olmuyor. Ülkemizde de bu gibi ayakkabıları üreten ve ithal eden firmalar vardır.Şeker hastalarının ayak tırnaklarını keserken de çok dikkatli olmaları gerekir. Tırnaklar çok dipten kesilmemeli, tırnak batması gibi bir şeye yol açılmamalıdır. Ayak parmaklarındaki tırnak batması gibi enfeksiyona yolaçan durumlar parmaklarda gangren e yolaçabilir, bazı durumlarda parmakların alınması gerekebilir. Diğer bir önemli nokta nasırlardır. Hasta nasırı ile oynamamalı, nasırı yakarak, cildi soyarak etki eden nasır ilaçları kullanılmamalıdır. Şeker hastasının bakımı, özellikle ayak bakımı o kadar ayrıntılıdır ki, yurtdışında bu konuda, hastalara kılavuz olacak bir çok kitap yayınlanmıştır. Diyabetik hastalar için üretilmiş bir çok bakım ürünü vardır (tabii ki ilk alınması gereken parmak ucundan alınan kan damlasından şeker bakılabilen şeker ölçüm cihazıdır). Örneğin yurtdışında ayak altına bakmaya yarayan özel aynalar satılmaktadır (ülkemizde de satılıyor olabilir, ama ben hiç görmedim). Hasta bu ayna ile ayak altını kontrol edebilir. Şeker hastalarında ileri evrelerde ayaklarda his azalabilir. Bu yüzden ayak altında yara olup olmadığını hissedemeyebilirler. Ayna ile kontrol etmek bu açıdan faydalıdır. Bunun dışında yukarıda bahsettiğim gibi özel ayakkabılar ve tabanlıklar, ayakları yara açılmasına karşı koruyabilir. Her türlü tedbiri alsanızda ayağınızda yara açılabilir. Bu durumda yapılacak ilk şey enfeksiyon ve nekrozun olduğu bölgede temizlik yapılmasıdır. Doktorunuz o bölgedeki ölü dokuları alır. Steril pansumanlara başlanır, bazen ilaçlı ayak banyoları yapılması gerekebilir. Pansuman için bazı özel ilaç ve pomadların kullanılması gerekebilir. Bu tedavi mutlaka bir cerrah gözetiminde yapılmalıdır. Diyabetik ayak denilen şeker hastasının ayak yaralarının tedavisi aylar, hatta yıllar alabilir; uzun takip gerektirir.
Bu konuyu internette aramak için kullanabileceğiniz anahtar kelimeler (keywords) :
|
|||||||||||||
|
||||||||||||||
,¸¸,ø¤º°`°º¤ø,¸¸,ø¤º°`°º¤ø,¸¸ Bu site, en iyi şekilde, en az 1280 X 800 çözünürlük, İnternet Explorer son sürüm ile ve hızlı bir internet bağlantısı ile görüntülenir,¸¸,ø¤º°`°º¤ø,¸¸,ø¤º°`°º¤ø,¸¸
|
||||||||||||||